venerdì 5 dicembre 2014

NATALE TE NA FIATA ERA CHIU' BEDDHRU...



Natale te na fiata era chiù beddhru

Lu giurnu te l'Immacolata
intra ogni casa se facia lu presepe e all'alberellu,
cu le montagne bianche, la nìe finta, lu muschiu,
 la cascata cu l'acqua e lu ruscellu.

La lavandaia cu li panni a manu,
 lu laghettu cu le paparelle,
l'angeli annunzianti, li pastori
e tante pecorelle.

Subbra allu ponte nu viandante cu lu ciucciu,
na vecchia contadina cu a manu nu cappune
e nanzi alla grutta
na giovane ca se tene strittu a  mpiettu nu vagnone,
lu pastore durmiente, quiddhru te la meravija
 e quiddhru te l'adorazione.

Sulle montagne li Re Magi subbra a tre cammelli
cu l'oru, l'argentu e la mirra e li doni chiù belli.

A nfacce allu parite su nnu fogliu pittatu
 na grande cumeta e lu cielu stellatu.

Sutta nu paesaggiu fattu te casette 
  te cartune colorate,
cu li lumini intru, tutte illuminate.

Intra na grutta fridda lu bue e l'asinellu ncuati
e  nnanzi alla naca cu la paja, 
la Madonna e San Giuseppe nginucchiati.

Natale te na fiata era chiù beddhru...

Quandu se bbicinava la vigilia, 
intra alle curti e sulle strade
se sintia lu ndoru te le pittule,
 te li purciddhruzzi e te le cartellate.

Sulla chiazza ncera aria te festa
e tra luci, scintille, 
fischiali e llu rumore  forte te li troni,
 comu per incantu,
tutti li cristiani se stringiane le mani pe l'auguri, 
se baciavane e ddintavane chiu boni.

Nun' cerane li sordi e l'ansie te moi e tutti li turmenti
pe li regali te l'urtimi mumenti pe la zita, 
la mujere, li fiji e tutti li parenti,
se vivia cu dhru picchi ca ncera
ed erame tutti chiù felici e cuntenti.

Natale te na fiata era chiù beddhru...

Puru tra le famiglie povere senza na condizione,
prima te  Natale cuminciava lu ane e bbieni
te dhre picchi cose fatte a casa,
in segnu te auguriu, te pace e te condivisione.

Natale te na fiata era chiu' beddhru...

La notte te Natale tutti stritti ntra la chiesa
 cu bbitimu nascire lu Bambinieddhru
cu  llu core curmu te speranza 
e desideriu te nu futuru chiù beddhru.

A fine missa nde facimme l'auguri tutti quanti e cuntenti
scimme casa pe casa cu facimu l'auguri alli genitori,
 alli nonni, alli zii e a tutti quanti li parenti.

Lu giurnu te Natale a ntaula nui vagnoni
recitamme le poesie e facimme la promessa
 ca ijame bbessire chiù boni.

La letterina sutta allu piattu te lu papà 
 facia tanta tenerezza,
ma lu rigalu chiù bellu... 
era quiddhru ca nde tia la mamma,
na carezza.

Natale te na fiata era veru, 
sinceru e senza tanti paramenti,
 te inchia lu core d'amore e purtava a tutti
boni e sani sentimenti
e puru se era chiù poverieddhru,
 
Natale te na fiata era chiu' beddhru!!!


P.s. Molte famiglie in discordia da tempo, 
con l'aiuto di conoscenti comuni,
approfittavano del Natale per fare pace
 ed era per tutti una grande festa.


giovedì 3 aprile 2014

UCI TE LA MEMORIA












UCI TE LA MEMORIA

Sarà perché moi sentu nostalgia,
sarà perché gheu puru su nvecchiatu,
ma nci su giurni te la vita mia
ca aggiu bisognu te nu picchi te aria te passatu.

E quandu me succede, 
cu me la fazzu passare,
essu te casa mia e ncignu a caminare
su strate, chiazze e posti ca mane istu criscire.

Passandu te na strada, te na chiazza,
 te nanzi a certe case, na curte o na funtana,
me manda cartulline la memoria
 te scampuli te vita na fiata quotidiana 
vissuta cu li tanti forestieri e cu tutti dhri paesani, 
attori a modu loru te tiempi ormai lontani.

  Comu nu film fattu te scene già vissute 
me passane intra ll'occhi immagini sbiadite
te gente ca se nfaccia sulle porte 
o esse sulle strade te intra alle tante case a curte.

E sentu uci te gente ca moi nunc'ete chiui,
 ca ete assente,
 ma pe ci la canusciuta comu a mie,
face ancora parte te lu mundu presente.

Sutta alla chiazza sentu bbandisciare,
pesce..... ci ole pesce??? 
a centu lire sulu la ncartata,
opeee....ci ole opeee???
 sardeee....ci ole sardee???

Dò paesani cu na cascetta te quiddhre asce,
girane Burgagne a piedi cu bbindane lu pesce.

Sulla strada te Pasulu comu a nu lamentu
pezze e capiddrhi...pezze e capiddhri...
sentu nu cristianu forestieru ca ae critandu.

E chiu' 'nnanzi, superata la 'nchianata,
n'auddhru cristianu ssittatu su na bicicletta trasformata 
crita... lu mmula forbici... lu mmula forbici...
e pedalandu cu nu curtieddhru a manu
 li face sulla rota "Petra mula" lu filu...
 chianu...chianu.

Annanzi a castieddhru sentu nu vociare...
lu conza limbi... lu conza limbi... 
se sente ogni tantu critare. 

Do ecchie cu nu limbu ruttu 
e do piatti te crita te ggiustare 
 spettane lu turnu
 e ngannane lu tiempu a murmurare,
mentre lu conza limbi,cu la capu calata, 
continua cull'archettu a trapanare.

Intra a na curte se sentune do strilli,
  lu conza mbrelli… lu conza mbrelli...
ci tene mbrelli rutti te giustare???
Nu vecchiu cu na tanaja,
 nu filu te fierru
e nu mazzu te bacchette, 
giusta mbrelli
cangiandu le aste rutte.

Nnanzi alla funtana stae ferma na sciarretta, 
cu nu cavaddhruzzu mansu e subbra na cascetta,
intra n'angulu sapuni gialli e verdi profumati
e articuli pe la casa te li chiù ricercati.

Te coste a na lattina te petroiu, 
una te varichina, una te fritt
 e nauddhra china te oiu 
  e nu vecchiu forestieru  ogni tantu crita,
petroiuuuu...ci vole petroiuuu... è rrivatu lu petroiuuu!!!

 Te coste alli scaluni te la Chiesa 
a nterra ncete esposti 
arnesi pe la terra e pe la casa, 
e nu tiziu cu nu fazzulettu russu
 ttaccatu 'ncanna strittu strittu,
 tene na uce rauca, 
ma nu se stae mai cittu,
 inde mercanzie pe tutte le esigenze
forfiche, faugi, limbe, catine, trozzelle, 
tripiedi, cazzarole, falcioni, quatarotti,
 calette, nzarti, mbuti e menze.

 Sulla salita nu vagnone 
spinge na carretta a piedi scuasati
e gira lu paese gridandu a scuarciagola 
gelati...te la Nena...
gelati...te lu Vitu...ci ole gelati??? 

Nu forestieru cu na motu trasformata 
  gira Burgagne chianu, chianu,
 strada, strada, e inde te tuttu, 
pittinesse, spingule, cuttoni, aghi, oiu singer,
buttuni, rasi e ogni tipu te merlettu.
 Cu nu paesanu sou...
se face na sana concorrenza
gia` te mmane mprima alla partenza.

Te fronte allu dopulavoru pare ca nc'è na fera,
quante prelibatezze ricercate,
sulla barracca te li Rafeli te Calimera.

    Turnandu versu casa sentu audhre uci te cristiani, 
 ca ane datu in vita nu "serviziu "
 pe tanti anni a nui paesani
e allu ricordu loru… 
 la nostalgia me passa a nu mumentu... 
  e intra allu core miu, 
speru ca continuo 
 cu lli isciu ancora mienzu a nui...
e cu li sentu.




 dedicata a:


Umberto - (Borgagne)
Petruzzo(Borgagne)
Romeo-(Borgagne)
Vito Tondo da Lequile e Maddalena Zacheo detta "Nena".
Rocco (Castrignano)- raggiungeva Borgagne a bordo di una bicicletta e ritirirava stracci vecchi e capelli in cambio di scampoli di stoffe.
Luigi (Martano) a Borgagne conosciuto come (LU LUICI TE L'OE) con una "sciarretta trasformata" trainata da un piccolo cavallo raggiungeva Borgagne e le masserie limitrofe barattando uova, formaggio, olio e altro, con petrolio, olio per macchine da cucire, sapone verde e giallo, naftalina, fritt, alcool, essenze per rosolio e altro di uso quotidiano, e su prenotazione, medicinali e articoli particolari.
Cici MEZZANOTTE (Calimera) a Borgagne conosciuto come CICI TE NOTTE ( a bordo di un MOTOM Rosso modificato frequentava Borgagne e masserie limitrofe, dove barattava uova, formaggi, olio con accendini, petrine, petrolio, candele, cotoni, aghi, bottoni e altri oggetti di uso quotidiano su prenotazione;
Tojatti, (dal nome del cavallo che trainava il carretto) portava a borgagne utensili per la casa e attrezzi d'ogni genere per lavorare la terra. 
Cici (lu Medeca)- da Calimera - raggiungeva Borgagne una o due volte  a settimana e vendeva articoli vari di merceria, aghi, pettini, cotoni, scialle, sciarpe, fazzoletti da capo e da naso e altro a richiesta.
Brizio - da Calimera - raggiungeva Borgagne a bordo di una moto trasformata e vendeva articoli vari merceria, intimo per uomo e per donna e altro a richiesta.
Armando e Rocco detti i Rafeli di Calimera vendevano cereali, sarde, renghe, formaggi, uova e altre vettovaglie.
E in ricordo di tutte le persone che negli anni 50/60 hanno fornito un servizio ambulante ai Borgagnesi e alle masserie limitrofe.